14. De graftombe van Van der Capellen

Door het raam van het tramstation ziet men een groot brokstuk van de graftombe van Joan Derk, Baron van der Capellen tot den Poll. Van der Capellen was een patriot die leefde van 1741 tot 1784. Deze graftombe was ergens tussen café De Hoek en het huidige museum gebouwd. Toen de Patriotten verloren van de Prinsgezinden heeft de familie uit veiligheid de stoffelijke resten teruggebracht naar het familiegraf in de kerk. De graftombe werd later door de Prinsgezinden verwoest.

In het familiegraf in de kerk van Gorssel liggen de stoffelijke resten van Joan Derk, Baron van der Capellen tot den Poll, een patriot die leefde van 1741 tot 1784. Hij was geboren in Tiel en woonde in zijn jeugdperiode in de buurt van Zutphen. Van der Capellen was een bekend Patriot die zich in de regententijd afzette tegen Willem V en de Prinsgezinden.Joan van der Capellen was als patriot lid van de Ridderschap van Overijssel. Deze Patriotten waren voor de vrijheid van meningsuiting, zetten zich af tegen de regenten en bekritiseerden het beleid van de stadhouder. Johan was een neef van een andere bekende patriot, Robert Jasper van der Capellen.‘Aan het volk van Nederland’ heette het pamflet uit 1781 waarin Van der Capellen zich uitsprak tegen de verplichtingen die aan boeren gesteld werden om te werken voor de landdrost (drostendiensten). Deze middeleeuwse diensten waren in de rest van Nederland al afgeschaft, maar bestonden nog wel in Overijssel. Ook was Van der Capellen een voorstander van de onafhankelijkheidsstrijd van de Verenigde Staten. Toen hij in 1784 overleed werd hij aanvankelijk bijgezet in het familiegraf in de kerk van Gorssel. Op initiatief van zijn vrouw werd er een graftombe gebouwd aan de rand van de Gorsselse Heide die zich in die tijd uitstrekte tot aan het dorp. (Ontwerp: Jacob Otten Husly.) Toen de Patriotten verloren van de Prinsgezinden heeft de familie uit veiligheid de stoffelijke resten teruggebracht naar het familiegraf in de kerk.

In augustus 1788 werd de graftombe door de prinsgezinden verwoest. Niet ver van de plek waar ooit de graftombe is geweest ligt nu daarom de Van der Capellenlaan,
Bron: Rijksmuseum Twente
Zie ook: Geldersarchief

Aan het volk van Nederland

Ergens tussen café de Hoek
en het museum ligt mijn stem begraven

achterom kijkend, ziet u de weg
van mijn verleden
met de herinnering aan mijn voetstappen

in de echo van mijn naam
hoort u mij van vrijheid spreken

de woorden drukken door
op het papier
mijn inkt stroomt verder
dan mijn leven

Hier herinnert u zich
mijn geronnen woordenIngeborg Haalboom, Terneuzen
(derde prijs gedichtenwedstrijd Gorssels Goed 2021)

Het gedicht ‘Aan het volk van Nederland’ wint de 3e prijs. – YouTube